Felsefenin Penceresinden “Gizem” İsmi Üzerine Bir Düşünce Denemesi Bir Filozofun İlk Sorusu: Gizem Nedir? Felsefi bir bakışla başlamak gerekirse, “Gizem” sözcüğü bir ismin ötesindedir; o, insan aklının kavrayamadığı ama sezgisel olarak varlığını hissettiği alanın sembolüdür. Gizem, bilinmeyenle bilinenin kesiştiği noktada doğar. Filozof için gizem, hem bir sınırdır hem de o sınırın ötesine geçme arzusudur. Her ismin bir anlamı, bir çağrışımı vardır; fakat “Gizem”, bizzat anlamın kendisini sorgulatır. İnsanın “bilme” isteğini kışkırtan bu isim, epistemolojik bir çağrıdır: “Bilmek istiyorsan, önce bilmenin sınırlarını fark et.” Etik Perspektiften Gizem: İyiliğin Perdesi Etik açıdan bakıldığında, Gizem ismi insanın iç dünyasındaki ahlaki karanlıkla aydınlığın dansını…
8 YorumEtiket: bir
Kimler Kamet Getiremez? Bilimsel Merakla Dinin İncelikleri Bir gün camide ezanla kamet arasındaki o kısa ama derin sessizlikte düşündüm: “Kamet getirmek neden bu kadar önemli ve acaba herkes getirebilir mi?” Bu sorunun peşine düşerken hem dinî hem de bilimsel bir merakla araştırmaya başladım. Çünkü bir inanç pratiğini anlamak, sadece ritüelin kendisini değil, insanın biyolojik, psikolojik ve toplumsal yönlerini de anlamayı gerektiriyor. Kamet Nedir? Kısa Bir Hatırlatma Kamet, namazın hemen öncesinde getirilen, cemaate namazın başlayacağını haber veren kısa bir çağrıdır. Ezan genel bir davet niteliği taşırken, kamet “şimdi başlıyoruz” anlamını taşır. İslam kültüründe bu uygulama, düzen, disiplin ve topluluk bilincinin bir…
8 Yorumİşlevselcilik Neyi Savunur? Toplumsal Düzenin Sessiz Mimarisi Üzerine Bir Siyasal Analiz Bir siyaset bilimci olarak güç ilişkilerini incelerken hep aynı soruya dönüyorum: Toplumsal düzen nasıl mümkün olur? İnsanlar, çıkarları çatışmasına rağmen neden bir arada yaşamaya devam eder? İşte bu sorular, bizi siyaset biliminin derin damarlarından biri olan işlevselcilik kuramına götürür. İşlevselcilik, toplumu karmaşık bir organizma gibi görür; her kurum, her değer, her norm bu organizmanın bir parçası olarak bir “işlev” yerine getirir. Devlet, aile, eğitim, hukuk, hatta ideoloji bile bu sistemin devamlılığını sağlar. Ancak bu devamlılık her zaman adil midir, yoksa yalnızca istikrarın maskesi midir? İşlevselciliğin Temel Varsayımı: Düzen Kaostan…
8 Yorum“Kanedyen Değneği Nasıl Kullanılır?” Sadece Bir Yürüme Aracı Değil, Bir Eşitlik Meselesi İtirafla başlayalım: Çoğumuz için kanedyen değneği bir sağlık aracıdır; bir ameliyat sonrası yardım, geçici bir destek. Oysa bu basit görünen nesne, toplumsal cinsiyet eşitliğinden sosyal adalete kadar birçok derin meseleyi görünür kılan güçlü bir simgedir. “Nasıl kullanılır?” sorusu, yalnızca bedensel bir pratik değil; aynı zamanda toplumun empati kapasitesini, kapsayıcılığını ve dayanışmasını da ölçen bir aynadır. Kanedyen değneği: Yalnızca tıbbi değil, sosyal bir araç Kanedyen değnek, alt beden desteğine ihtiyaç duyan bireylerin hareket kabiliyetini artıran ve denge sağlayan bir yürüme yardımcısıdır. Ameliyat sonrası iyileşme sürecinde, doğuştan gelen hareket kısıtlılıklarında…
6 Yorumİyi Bir İngilizce Ne Kadar Sürede Öğrenilir? İngilizce öğrenme süresi, kişisel hedefler, başlangıç seviyesi, öğrenme yöntemi ve günlük çalışma süresi gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak genel bir kılavuz olarak, aşağıdaki tahminler sunulabilir: Başlangıç Seviyesi (A1) – Temel İletişim Bu aşamada, günlük yaşamda temel ifadeleri kullanabilme yeteneği kazanılır. Ortalama olarak, 100-150 saatlik bir çalışma ile bu seviyeye ulaşılabilir. Orta Seviye (B1) – Günlük Konuşmalar Kişiler, tanıdık konularda daha rahat iletişim kurabilirler. Bu seviyeye ulaşmak için yaklaşık 300-600 saatlik bir çalışma önerilir. İleri Seviye (B2) – Akıcı İletişim Kişiler, daha karmaşık konularda etkili iletişim kurabilirler. Bu seviyeye ulaşmak için 600-750…
8 YorumZamanın Ritüeli: “İvedilikle Rica Ederim” Ne Demek? Kültürlerin ritimlerini, insanların sözcüklerle kurduğu gizli bağları çözümlemeyi seven bir antropolog olarak, bazen tek bir ifadenin bütün bir toplumun zaman anlayışını yansıttığını fark ederim. “İvedilikle rica ederim” ifadesi de bu türden bir semboldür. Gündelik yaşamda resmi bir yazışmada, bir e-postada ya da devlet dairesinde sıkça duyduğumuz bu cümle, ilk bakışta sadece bir hız talebi gibi görünür. Ancak daha derin bir bakışla, “ivedilik” kavramı, bir toplumun zaman, otorite ve ilişkisel hiyerarşiyle kurduğu kültürel ilişkiyi ortaya çıkarır. — Dilin Ritüelleri: “İvedilik” Bir Zaman Emri mi, Kültürel Bir Kod mu? Antropoloji bize şunu öğretir: hiçbir kelime…
8 YorumHamamda İlk Önce Ne Yapılır? İktidar, Düzen ve Toplumsal Temsiller Üzerine Siyasi Bir Okuma Siyaset bilimi, genellikle parlamentolarda, meydanlarda ya da diplomatik salonlarda aranır. Oysa iktidar ilişkileri yalnızca devletin kurumlarında değil, gündelik yaşamın en sıradan alanlarında da kendini gösterir. Bir siyaset bilimci olarak, hamam gibi kültürel bir mekâna bakarken dahi, güç, düzen, ritüel ve hiyerarşi kavramlarının izlerini görmemek imkânsızdır. “Hamamda ilk önce ne yapılır?” sorusu, basit bir temizlik rutininden çok daha fazlasıdır. Bu soru, toplumun iktidar biçimlerini, vatandaşlık kültürünü ve bireylerin otoriteyle kurduğu ilişkiyi simgesel düzeyde açığa çıkarır. Hamam: Mikrosiyasetin Mekânı Hamam, tarihsel olarak yalnızca bedensel arınmanın değil, toplumsal düzenin…
8 YorumGranada Ne Demek Türkçe? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, toplumsal düzen ve ideolojiler arasındaki ilişki, her toplumun temel dinamiklerini şekillendirir. Siyaset bilimciler olarak, bu ilişkilerin nasıl işlediğini, devletin ve kurumların nasıl şekillendiğini ve bireylerin bu yapılar içindeki rollerini anlamaya çalışırız. Her bir kavram, bir toplumun bilinçaltında yerleşmiş değerler ve güç dengeleri hakkında ipuçları sunar. Bu yazıda, “Granada” kelimesinin Türkçedeki anlamı üzerinden, siyasal güç, toplumsal düzen ve ideoloji üzerine bir bakış açısı sunmayı hedefliyoruz. Ancak, bu kelimeyi sadece dilsel bir soru olarak ele almak yerine, Granada’nın simgesel yükünü ve bunun siyasal bağlamını tartışacağız. Granada: Coğrafya ve Sembolizm Granada, İspanya’nın güneyinde…
8 YorumTürkiye’de F-16 Var mı? Bir Hikâyenin İçinden Gerçeğe Yolculuk Bazen bir konuya dair bilgi almak için ansiklopedilere, haber sitelerine bakarsınız; ama bazen de en iyi cevabı bir dost sohbetinde bulursunuz. Bu yazıyı da işte öyle bir dostane samimiyetle kaleme alıyorum. Gelin, size bir hikâye anlatayım. Hem sorunun cevabını bulalım, hem de bu yolculukta birlikte düşünelim. Bir Akşam Sohbeti: Merakla Başlayan Soru Soğuk bir kış akşamıydı. Küçük bir kafede, sıcacık çaylarımızı yudumlarken konu bir anda Türkiye’nin savunma gücüne geldi. Murat, çözüm odaklılığıyla bilinen, mantığını ön planda tutan biriydi. Elinde defterini açmış, stratejik hesaplamalar yapıyordu. Elif ise her zamanki gibi olaylara daha…
4 YorumGerilim Ne ile Ölçülür? Toplumsal Yapıların, Cinsiyet Rollerinin ve Kültürel Pratiklerin Gerilim Üzerindeki Etkisi Sosyolojik bir bakış açısıyla toplumsal yapıları, bireylerin ilişkilerini ve kültürel pratiklerini anlamaya çalışırken, karşımıza sürekli bir soru çıkar: Gerilim, ne ile ölçülür? Gerilim, bir toplumu veya bir bireyi tanımlarken kullandığımız bir kavram olabilir, ama onu ölçmek ve değerlendirmek için hangi kriterlere dayandığımız oldukça karmaşık bir meseleye dönüşür. Toplumsal yapılar, cinsiyet rolleri ve kültürel normlar, gerilimi şekillendiren en önemli unsurlar arasındadır. Bu yazıda, gerilimin sadece bireyler arasında değil, aynı zamanda yapısal düzeyde nasıl şekillendiğini keşfetmeye çalışacağız. Toplumsal Normlar ve Gerilim Toplumlar, belirli normlarla şekillenir ve bu normlar,…
6 Yorum